Vòng tròn đá Stonehenge - Khám phá bí ẩn chưa giải mã tại Anh

Stonehenge điểm đến thu hút đông đảo du khách bởi vẻ kỳ bí của những khối đá khổng lồ và sự chính xác đáng kinh ngạc trong cách người cổ đại tính toán hướng mặt trời vào ngày Đông chí và Hạ chí, được xây dựng cách đây hơn 5.000 năm. Không chỉ là minh chứng cho trí tuệ và kỹ thuật vượt thời đại, mà còn là biểu tượng của niềm tin tâm linh và mối liên kết sâu sắc giữa con người với vũ trụ. Đến với Stonehenge, du khách như được ngược dòng thời gian, khám phá những bí ẩn chưa có lời giải của một nền văn minh cổ xưa giữa lòng nước Anh và là một hành trình đầy thú vị khi dạo quanh tour châu Âu.

Khám phá vòng tròn đá Stonehenge tại Anh

Giữa vùng đồng bằng Salisbury yên bình ở miền Nam nước Anh, Stonehenge nổi bật như một kỳ quan cổ đại mang đậm dấu ấn huyền bí. Những tảng đá khổng lồ xếp thành vòng tròn hoàn hảo đã tồn tại hơn 5 thiên niên kỳ, trở thành minh chứng sống cho sự sáng tạo và trí tuệ vượt thời đại của con người tiền sử. Dù trải qua bao thế kỷ, công trình vẫn đứng vững, khơi gợi sự tò mò về mục đích và cách thức xây dựng mà đến nay vẫn chưa có lời giải rõ ràng.

Các nhà khảo cổ học cho rằng Stonehenge có mối liên hệ sâu sắc với chu kỳ mặt trời, đặc biệt là trong ngày Hạ chí và Đông chí, khi ánh sáng mặt trời chiếu thẳng qua các phiến đá chính. Cho thấy người cổ đại đã có kiến thức thiên văn học đáng kinh ngạc, sử dụng Stonehenge như lịch đá khổng lồ để theo dõi thời gian, mùa màng và tổ chức các nghi lễ tôn giáo thiêng liêng.

Đến nay, Stonehenge không chỉ là biểu tượng văn hóa của nước Anh mà còn là điểm đến linh thiêng thu hút hàng triệu du khách mỗi năm. Đến đây, du khách sẽ cảm nhận được không khí trang nghiêm và huyền ảo khi đứng giữa vòng tròn đá cổ, nơi thời gian dường như ngừng lại, chỉ còn lại sự giao hòa giữa con người, lịch sử và thiên nhiên bất tận.

Lịch sử hình thành nên vòng tròn đá Stonehenge

Giai đoạn 1

Stonehenge đầu tiên là một công trình đất lớn hay còn gọi là Henge, bao gồm một con mương, bờ đất và các hố Aubrey, tất cả có lẽ được xây dựng vào khoảng năm 3100 TCN. Các hố Aubrey là những hố tròn trong đá phấn, rộng và sâu khoảng một mét, với thành dốc và đáy phẳng. Chúng tạo thành một vòng tròn có đường kính khoảng 86 mét. Các cuộc khai quật đã phát hiện xương người hỏa táng trong một số phần đá phấn, nhưng bản thân các hố này có lẽ được tạo ra không phải để chôn cất mà là một phần của nghi lễ tôn giáo. Ngay sau giai đoạn này, Stonehenge đã bị bỏ hoang, không được chạm đến trong hơn 1000 năm.

Giai đoạn 2

Vào giai đoạn thứ hai và cũng là giai đoạn ấn tượng nhất của Stonehenge bắt đầu vào khoảng năm 2150 trước Công nguyên. Khoảng 82 khối đá xanh từ dãy núi Preseli, phía tây nam xứ Wales, đã được vận chuyển đến địa điểm đây. Người ta cho rằng những khối đá này, một số nặng tới 4 tấn, đã được kéo bằng xe lăn và xe trượt tuyết đến thượng nguồn sông Milford Haven, sau đó được chất lên bè. Stonehenge được vận chuyển bằng đường thủy dọc theo bờ biển phía nam xứ Wales, ngược dòng sông Avon và Frome, trước khi được kéo bằng đường bộ trở lại gần Warminster ở Wiltshire. Giai đoạn cuối cùng của hành trình chủ yếu là đường thủy, xuôi dòng sông Wylye đến Salisbury, rồi từ Salisbury Avon đến phía tây Amesbury.

Hành trình đáng kinh ngạc trải dài gần 240 dặm (gần 400km). Khi đến nơi, những tảng đá này được dựng lên ở trung tâm để tạo thành một vòng tròn đôi chưa hoàn chỉnh. Cũng trong thời gian đó, lối vào ban đầu của công sự hình tròn được mở rộng và một cặp Đá Gót chân được dựng lên. Phần gần hơn của Đại lộ cũng được xây dựng, thẳng hàng với mặt trời mọc giữa mùa hè.

Giai đoạn 3

Giai đoạn thứ ba của Stonehenge, khoảng năm 2000 trước Công nguyên, chứng kiến ​​sự xuất hiện của những khối đá Sarsen, gần như chắc chắn được mang đến từ Marlborough Downs gần Avebury, phía bắc Wiltshire, cách Stonehenge khoảng 25 dặm (gần 40km) về phía bắc. Khối đá Sarsen lớn nhất được vận chuyển đến Stonehenge nặng 50 tấn và việc vận chuyển bằng đường thủy là bất khả thi, chúng chỉ có thể được vận chuyển bằng xe trượt tuyết và dây thừng. Các tính toán hiện đại cho thấy cần 500 người dùng dây da để kéo một khối đá, và thêm 100 người nữa để đặt những con lăn khổng lồ phía trước xe trượt tuyết. Bãi đá Stonehenge được sắp xếp thành một vòng tròn bên ngoài với một dãy rầm đỡ liên tục. Bên trong vòng tròn, năm khối đá ba chiều được đặt theo hình móng ngựa, mà ngày nay chúng ta vẫn còn thấy tàn tích của Stonehenge.

Giai đoạn 4

Và vào giai đoạn cuối cùng diễn ra ngay sau năm 1500 TCN, khi các khối đá xanh được sắp xếp lại thành hình móng ngựa và vòng tròn mà chúng ta thấy ngày nay. Số lượng đá ban đầu trong vòng tròn đá xanh có lẽ khoảng 60, nhưng chúng đã bị di dời hoặc đập vỡ từ lâu. Một số chỉ còn lại dưới dạng gốc cây dưới mặt đất. Một lịch sử trải dài, ghi lại từng dấu ấn và sự hiện đại tỉ mỉ của người cổ xưa, không gian đầy tính uy nghiêm lịch sử đưa đến mọi du khách một hình ảnh đầy tráng lệ trước mắt tại Stonehenge.

Xem thêm: Tháp đồng hồ Big Ben - Biểu tượng trường tồn của nước Anh

Tuổi đời của bãi đá cổ Stonehenge

Stonehenge được ước tính có tuổi đời hơn 5.000 năm, là một trong những công trình tiền sử cổ đại nhất thế giới. Các nhà khảo cổ xác định quá trình hình thành của bãi đá này diễn ra trong nhiều giai đoạn, kéo dài hơn 1.500 năm từ khoảng năm 3000 trước Công nguyên (TCN) đến 1500 TCN.

Giai đoạn đầu tiên, khoảng năm 3000 TCN, người cổ đã xây dựng một hào tròn và các gò đất để đánh dấu khu vực linh thiêng. Vài trăm năm sau, họ bắt đầu dựng các phiến đá nhỏ (bluestones) được vận chuyển từ xứ Wales, cách đó hơn 200 km.
Đến khoảng 2500 TCN, những tảng đá sa thạch khổng lồ (sarsen stones) nặng tới 40 tấn mới được đưa về, sắp xếp thành vòng tròn và khối chữ U như hình dạng còn thấy ngày nay.

Mặc dù trải qua hàng thiên niên kỷ bị xói mòn và sụp đổ một phần, Stonehenge vẫn đứng vững như minh chứng cho kỹ thuật xây dựng, sức mạnh và niềm tin tâm linh của con người cổ đại.

Ai là người đã xây nên bãi đá cổ?

Cho đến nay, không ai biết chính xác ai là người đã xây dựng Stonehenge, vì công trình này được dựng lên hàng nghìn năm trước khi có văn tự ghi chép. Tuy nhiên, các nhà khảo cổ học đã dựa vào dấu tích khảo cổ và kỹ thuật xây dựng để đưa ra nhiều giả thuyết đáng tin cậy.

Phần lớn chuyên gia cho rằng Stonehenge được xây bởi nhiều thế hệ người tiền sử sống ở miền Nam nước Anh, thuộc các nền văn hóa khác nhau:

• Người Neolithic (Thời kỳ Đá mới) khoảng năm 3000–2500 TCN, họ khởi đầu bằng việc đào hào và dựng cột gỗ, tạo nền móng đầu tiên cho công trình.
• Người Beaker (văn hóa Cốc Đồ Gốm) xuất hiện sau đó, được cho là những người đã vận chuyển và dựng các tảng đá sarsen khổng lồ, hoàn thiện cấu trúc vòng tròn nổi tiếng hiện nay.

Một số giả thuyết dân gian và truyền thuyết Trung cổ còn cho rằng phù thủy Merlin (trong truyền thuyết vua Arthur) đã dùng phép thuật để dựng Stonehenge, nhưng đây chỉ là câu chuyện mang tính huyền thoại.

Ngày nay, giới khoa học đồng thuận rằng Stonehenge là thành quả tập thể của nhiều cộng đồng cổ đại, phản ánh sự hiểu biết thiên văn học, kỹ thuật xây dựng tinh vi và đời sống tín ngưỡng sâu sắc của con người thời tiền sử.

Một số cẩm nang giúp du khách trải nghiệm Stonehenge trọn vẹn hơn

Cách di chuyển đến bãi đá cổ

• Bằng phương tiện giao thông công cộng: Trạm xe buýt và ga tàu gần nhất: Salisbury (cách 12 dặm/19 km). Bằng tàu hỏa: Có dịch vụ thường xuyên đến Salisbury từ London, Bristol/Bath và Southampton. Bằng taxi: Có tại ga tàu Salisbury
• Xe buýt tham quan bãi đá cổ: Xin lưu ý rằng lịch trình của dịch vụ xe buýt tham quan Stonehenge từ Salisbury đến Stonehenge có thể không trùng với chuyến tham quan của du khách. Vui lòng  kiểm tra lịch trình  trước khi đặt vé.
• Bằng ô tô: Nếu du khách đến ngoài giờ tham quan thông thường (9:30 sáng - 5 giờ chiều hoặc 7 giờ tối vào mùa hè) để tham gia Trải nghiệm Vòng tròn Đá, du khách vẫn có thể sử dụng bãi đậu xe dành cho khách tham quan. Vui lòng chuẩn bị sẵn vé để xuất trình khi đến Stonehenge.

Thời điểm tham quan

Thời gian thích hợp nhất để ghé thăm Stonehenge là từ tháng 4 đến tháng 9, khi nước Anh bước vào mùa xuân – hè, thời tiết khô ráo, nắng nhẹ và bầu trời trong xanh, rất thuận lợi để chiêm ngưỡng vẻ kỳ bí của bãi đá dưới ánh sáng tự nhiên.

Đặc biệt, nếu có cơ hội, du khách nên đến vào ngày Hạ chí (khoảng 21/6) hoặc ngày Đông chí (21/12) - thời điểm mặt trời mọc và lặn tạo nên khung cảnh huyền ảo hiếm có, gắn liền với truyền thuyết và ý nghĩa tâm linh của Stonehenge.

Vào mùa thu và đông (tháng 10 đến tháng 3), khu vực này thường nhiều sương và gió lạnh, tuy vẫn mang nét huyền bí nhưng cần chuẩn bị áo ấm, ô hoặc áo mưa để di chuyển thuận tiện.

Trang phục và đồ dùng cần thiết

Khi tham quan bãi đá cổ Stonehenge, du khách nên chuẩn bị trang phục thoải mái và phù hợp với thời tiết, bởi khu vực này nằm ngoài trời và thường có gió mạnh. Hãy chọn giày thể thao hoặc giày leo núi nhẹ, kết hợp với áo khoác gió hoặc áo ấm mỏng để thuận tiện di chuyển và giữ ấm khi cần. Ngoài ra, nên mang theo áo mưa gọn nhẹ, mũ, kính mát và kem chống nắng vì thời tiết nước Anh khá thất thường. Một bình nước nhỏ, máy ảnh và ít tiền mặt cũng là vật dụng cần thiết cho hành trình khám phá. Nếu tham gia lễ đón Hạ chí hoặc Đông chí, du khách nên mang áo dày và đèn pin nhỏ do hoạt động diễn ra vào sáng sớm hoặc chiều muộn, khi trời còn lạnh và tối.

Giá vé tham quan bãi đá cổ

Trải nghiệm Vòng Tròn Đá có giá 70 bảng Anh (2.500.000 VNĐ) cho người lớn và 40 bảng Anh (1.400.000 VNĐ) cho trẻ em từ 5-17 tuổi. Trẻ em dưới 5 tuổi được miễn phí. Giá vé có hiệu lực đến hết ngày 30 tháng 3 năm 2026.

Xem thêm: Tham quan làng cổ Bibury: làng cổ đẹp như cổ tích ở Anh

Ngày Đông chí và Hạ chí tại bãi đá cổ

Vào mỗi ngày Đông chí và Hạ chí, bãi đá cổ Stonehenge trở thành tâm điểm của hàng nghìn du khách và những người yêu thiên văn khắp thế giới. Vào ngày Hạ chí (21/6), mặt trời mọc đúng trên đỉnh “Heel Stone”, chiếu những tia sáng đầu tiên xuyên qua trung tâm vòng tròn đá, tạo nên khung cảnh huyền ảo khó quên. Ngược lại, vào ngày Đông chí (21/12), khi mặt trời lặn, ánh sáng cuối cùng lại rọi thẳng qua hai tảng đá lớn, đánh dấu ngày ngắn nhất trong năm biểu tượng của sự kết thúc mùa đông và khởi đầu cho một chu kỳ mới.

Hiện tượng này cho thấy người cổ đại đã hiểu biết sâu sắc về chu kỳ vận động của mặt trời, và Stonehenge được cho là một “lịch đá” khổng lồ, giúp họ theo dõi thời gian, mùa màng và tổ chức các nghi lễ tôn giáo thiêng liêng. Đến nay, nghi thức đón mặt trời mọc tại Stonehenge mỗi dịp Hạ chí vẫn được du khách và người dân địa phương duy trì như một lễ hội truyền thống, tượng trưng cho sự sống, ánh sáng và niềm hy vọng.

Giữa khung cảnh bao la của đồng bằng Salisbury, khi những tia nắng đầu tiên chạm lên mặt đá cổ, du khách không chỉ được chứng kiến vẻ đẹp tự nhiên kỳ diệu, mà còn cảm nhận được sự kết nối kỳ lạ giữa con người, thời gian và vũ trụ, điều đã khiến Stonehenge trở thành một trong những kỳ quan huyền bí nhất thế giới.

Stonehenge không chỉ là một di tích cổ đại mà còn là biểu tượng vượt thời gian của nước Anh, nơi lưu giữ những bí ẩn về vũ trụ và con người. Giữa không gian tĩnh lặng của đồng bằng Salisbury, từng phiến đá như kể lại câu chuyện về trí tuệ, niềm tin và sự gắn kết với thiên nhiên của người xưa. Một chuyến ghé thăm Stonehenge Saigontimes Travel chắc chắn sẽ để lại trong lòng du khách những ấn tượng khó quên về một kỳ quan mang vẻ đẹp vừa hùng vĩ vừa huyền bí.