Hadrian’s Wall - Di sản La Mã kỳ vĩ giữa thiên nhiên Anh

Nếu bạn đang lên kế hoạch cho một tour châu Âu tràn đầy cảm hứng, đừng quên ghé thăm Hadrian’s Wall - một công trình phòng thủ vĩ đại từ thời La Mã cổ đại. Nơi mà từng tấc đất, từng viên đá đều kể câu chuyện về sự kiên cường và khát vọng bảo vệ biên giới của một đế chế hùng mạnh. Hành trình khám phá Hadrian’s Wall sẽ đưa bạn ngược dòng thời gian, cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp lịch sử xen lẫn thiên nhiên hoang sơ của nước Anh.

Giới thiệu về Hadrian’s Wall - Bức tường huyền thoại nước Anh

Hadrian’s Wall là một công trình khổng lồ, trải dài 118 km/ 73 dặm hiện đại (tương đương 80 dặm La Mã) từ Newcastle đến Solway Firth trên Biển Ireland. Ngày nay, Hadrian’s Wall được công nhận là Di sản Thế giới của UNESCO, một trong 19 di sản tại nước Anh. Đây là di tích La Mã lớn nhất trên đảo Anh và cũng là một trong những điểm tham quan nổi tiếng nhất.

Bức tường Hadrian’s Wall cao khoảng 4-5 mét, có đường đi và lan can trên đỉnh, phía trước là một dải đất (berm) và một con hào lớn. Cứ mỗi dặm La Mã lại có một pháo đài nhỏ, giữa các pháo đài là hai tháp canh, còn xen kẽ là các pháo đài lớn. Tổng cộng có 158 tháp canh (hai tháp nằm giữa mỗi pháo đài nhỏ), 80 pháo đài nhỏ (mỗi dặm một pháo đài) và nhiều pháo đài lớn hơn, trông giống như những thị trấn biên giới thời cổ đại.

Lịch sử hình thành của Hadrian’s Wall

Sau khi trở thành Hoàng đế La Mã vào năm 117 sau Công nguyên, Hadrian bắt đầu củng cố biên giới của Đế chế để đảm bảo an ninh. Một trong những công trình vĩ đại nhất của ông chính là Hadrian’s Wall, được khởi công vào khoảng năm 122 sau Công nguyên. Bức tường được xây dựng bởi ba quân đoàn La Mã, với khoảng 15.000 lính làm việc liên tục trong khoảng 6 năm. Ban đầu, phần phía Đông được xây bằng đá, còn phần phía Tây bằng đất và cỏ nén (turf)

Hadrian’s Wall được dựng lên nhằm phân tách lãnh thổ La Mã với các bộ tộc “man di” phương Bắc, kiểm soát biên giới và bảo vệ dân cư trong vùng. Bức tường đóng vai trò như một trạm kiểm soát biên giới cổ đại, nơi quân đội La Mã kiểm tra, quản lý người ra vào và ngăn chặn các cuộc đột kích. Ngoài chức năng phòng thủ, nó còn là biểu tượng quyền lực và ranh giới hành chính của Đế chế.

Xem thêm: Khám phá Lâu đài Warwick - Biểu tượng ngàn năm lịch sử nước Anh

Ai đã sống ở Hadrian’s Wall?

Bức tường Hadrian từng là một biên giới quân sự quan trọng của Đế chế La Mã, vì vậy phần lớn những người sinh sống tại đây đều là binh lính. Họ đảm nhiệm nhiệm vụ canh gác, tuần tra và bảo vệ biên giới phía Bắc của La Mã trước các bộ tộc bản địa.

Ở cấp bậc cao nhất là các quân đoàn La Mã (legionnaires) - những người lính chuyên nghiệp và tinh nhuệ, đồng thời là công dân La Mã. Mỗi quân đoàn có khoảng 5.000-6.000 binh sĩ, được chia thành nhiều đơn vị nhỏ gọi là “century”. Họ do các chỉ huy cấp cao thuộc tầng lớp quý tộc La Mã lãnh đạo. Thời kỳ hưng thịnh nhất của Đế chế, La Mã có khoảng 30 quân đoàn đóng rải rác khắp các vùng lãnh thổ rộng lớn. Tuy nhiên, lực lượng hiện diện đông đảo nhất dọc theo Hadrian’s Wall lại là các binh sĩ phụ trợ (auxiliaries). Họ không phải công dân La Mã, mà được tuyển mộ từ nhiều vùng khác nhau trong Đế chế, bao gồm cả kỵ binh lẫn bộ binh, được tổ chức thành các đơn vị gọi là “cohort”.

Các điểm tham quan nổi bật

Đường mòn La Mã Chesters

Cách thị trấn Hexham khoảng 10km, khu vực Pháo đài La Mã Chesters nằm yên bình bên dòng sông North Tyne, tại thung lũng Chollerford - ngay trên tuyến của Vạn Lý Trường Thành Hadrian. Đây là một địa điểm di sản tuyệt đẹp, nơi du khách có thể khám phá những dấu tích La Mã còn sót lại như nhà tắm công cộng, cây cầu cổ, tháp canh và giếng nước.

Đường mòn La Mã Chesters mang đến hành trình khám phá sống động, chứa đựng vô số câu chuyện và công trình minh chứng cho kỹ thuật xây dựng tinh xảo của người La Mã cổ đại. Phía tây pháo đài là đoạn tường Hadrian dài gần 500 mét dẫn lên đỉnh Limestone Corner, nơi có một tháp canh vẫn được sử dụng cho đến tận thế kỷ thứ 4.

Đường mòn La Mã Birdoswald

Nằm bên sông Irthing, Birdoswald Roman Trail là nơi lưu giữ đoạn tường Hadrian dài nhất còn lại cùng pháo đài La Mã Birdoswald cổ kính. Trên tuyến đường, du khách có thể khám phá tu viện Lanercost Priory, tháp tín hiệu Pike Hill, và các tháp canh Leahill, Piper Sike - minh chứng cho kỹ thuật quân sự La Mã. Tại pháo đài Birdoswald, du khách được tìm hiểu đời sống sau thời La Mã, tham quan bảo tàng nhỏ, thưởng thức trà chiều và tận hưởng khung cảnh thiên nhiên yên bình nơi biên giới cổ xưa.

Đường mòn La Mã Housesteads

Nằm ở trung tâm tuyến Hadrian’s Wall, Housesteads Roman Trail là hành trình lý tưởng để khám phá những điểm đến ấn tượng nhất của bức tường cổ đại. Con đường dẫn bạn qua Walltown Crags, Cawfields, và pháo đài La Mã Housesteads - nơi có tầm nhìn toàn cảnh ngoạn mục ra vùng nông thôn Northumberland.

Du khách có thể tản bộ dọc những đoạn đường ngoằn ngoèo trên vách đá Whin Sill, chiêm ngưỡng milecastle Cawfields bên hồ nước tĩnh lặng - một điểm quan sát sao trời nổi tiếng của Anh. Tại pháo đài Housesteads, bạn sẽ được ngắm nhìn hệ thống thoát nước, sưởi ấm và nhà vệ sinh cổ đại còn nguyên vẹn, cùng bảo tàng trưng bày hàng trăm hiện vật La Mã

Bộ sưu tập La Mã tại Pháo đài Chesters

Bộ sưu tập Clayton Collection tại Chesters Roman Fort trưng bày nhiều hiện vật quý được khai quật dọc Hadrian’s Wall bởi John Clayton (1792-1890) trong gần 50 năm nghiên cứu. Nổi bật nhất là các bia khắc và tượng điêu khắc tôn giáo, cùng phát hiện nổi tiếng Coventina’s Well năm 1876. Bên cạnh đó còn có tranh tường, đồ thủy tinh và graffiti La Mã độc đáo. Các hiện vật được trưng bày trong Bảo tàng Chesters, xây dựng năm 1895 và hiện do English Heritage quản lý.

Cách di chuyển đến Hadrian’s Wall

Đường sắt: Hadrian’s Wall có mạng lưới đường sắt quốc gia và khu vực độc đáo, giúp bạn có thể đến đây hàng ngày từ hầu hết mọi nơi ở Vương quốc Anh. Hai nhà ga đường sắt chính là Carlisle ở phía Tây và Newcastle ở phía Đông.

Xe hơi: Du lịch đến trung tâm của Hadrian's Wall Country trong vòng chưa đầy ba giờ từ Edinburgh và khám phá các địa điểm quan trọng cách trung tâm thị trấn Carlise và trung tâm thành phố Newcastle chỉ mười phút lái xe. Du khách sẽ tìm thấy các bãi đỗ xe trả phí tại nhiều thị trấn dọc theo bức tường, bao gồm Newcastle, Hexham, Brampton và Carlisle.

Xe buýt: Từ các dịch vụ theo mùa chuyên biệt đến các tuyến đường thường xuyên kết nối các thị trấn và làng mạc, xe buýt là một cách tuyệt vời để thư giãn và chiêm ngưỡng cảnh quan đa dạng dọc theo Trường thành. Tuyến xe buýt theo mùa Go North East AD122, được cả người đi bộ lẫn người khám phá ưa chuộng, chạy dọc theo hành lang trung tâm của Hadrian’s Wall.

Xe đạp: Vùng đất Thành Hadrian từ lâu đã rất được ưa chuộng bởi những người đi xe đạp muốn khám phá Đường dành cho xe đạp Hadrian hoặc tuyến đường C2C khi họ đi dọc theo hành lang. Người đạp xe sẽ băng qua những ngọn đồi thoai thoải; khám phá những ngôi làng nông thôn, chiêm ngưỡng cảnh quan ven biển và trải nghiệm lịch sử La Mã trên đường đi.

Đi bộ: Một trong những cách tuyệt vời nhất để trải nghiệm Bức tường Hadrian là đi bộ. Đi bộ cho phép bạn đắm mình vào di sản phong phú và cảnh quan ngoạn mục.

Khám phá ẩm thực

Bia địa phương

Trên đường đi, hãy dừng chân tại ngôi làng có tên gọi độc đáo Once Brewed, nơi bạn có thể thưởng thức bia địa phương tại Twice Brewed Tap House. Đây là nơi có truyền thống nấu bia 2.000 năm tuổi, và nhà máy bia này tuyên bố lấy cảm hứng từ chính Hadrian’s Wall. Một số loại bia của họ bao gồm Sycamore Gap (một loại bia nhạt) và Ale Caesar! (một loại bia hổ phách), cùng với một số loại bia khác được đặt theo tên các vị thần và lý tưởng La Mã.

Thịt cừu địa phương

Thịt cừu bản địa ở đây có hương vị đậm đà, mềm ngọt tự nhiên và được chế biến thành nhiều món như lamb hotpot - món hầm chậm với rau củ theo mùa, hay thịt cừu sốt bạc hà - sự kết hợp hoàn hảo giữa vị béo ngậy và hương bạc hà thanh mát. Đây là trải nghiệm ẩm thực đậm chất vùng miền bạn không nên bỏ lỡ.

Xúc xích Cumberland

Được xem là niềm tự hào của vùng Cumbria, xúc xích Cumberland có chiều dài đặc trưng khoảng 50cm và thường được cuộn tròn lại. Món ăn này nổi tiếng nhờ hương vị cay nhẹ từ tiêu và gia vị, cùng phần thịt heo băm thô giữ nguyên độ mọng tự nhiên. Với hơn 500 năm lịch sử, xúc xích Cumberland được công nhận là sản phẩm được bảo hộ truyền thống của Anh quốc.

Cá trích hun khói Craster

Craster Kippers là món cá trích hun khói trứ danh có nguồn gốc từ các làng chài ven biển Craster và Seahouses. Cá được hun khói bằng gỗ truyền thống, mang lại hương thơm nồng nàn, vị mặn nhẹ và thịt chắc ngọt tự nhiên. Đây là món bữa sáng cổ điển của vùng Northumberland, thường được thưởng thức đơn giản với bánh mì đen phết bơ.

Bánh bạc hà Kendal

Đến từ vùng Lake District, Kendal Mint Cake là món ngọt nổi tiếng được yêu thích bởi những người leo núi và đạp xe. Bánh có vị ngọt đậm và mùi bạc hà tươi mát, giúp bổ sung năng lượng nhanh chóng sau hành trình dài. Bạn có thể thưởng thức món bánh này để nạp năng lượng trên đường khám phá bức tường Hadrian’s Wall.

Bánh pudding sốt caramel

Là món tráng miệng biểu tượng của nước Anh, Sticky Toffee Pudding là chiếc bánh bông lan mềm mịn làm từ chà là, phủ lên lớp sốt caramel nóng chảy béo ngậy. Món ăn thường được dùng kèm kem vani hoặc sốt custard, mang đến vị ngọt ngào khó quên cho du khách.

Xem thêm: Khám phá Cầu dây võng Clifton – Tuyệt tác kiến trúc nước Anh

Các lưu ý khi tham quan

• Chuẩn bị trang phục thoải mái, nên mang giày thể thao hoặc giày trekking chống trượt vì đường mòn có nhiều đoạn dốc và đá.
• Mang theo áo khoác gió hoặc áo mưa nhẹ, do thời tiết vùng Northumberland và Cumbria thay đổi nhanh, thường có gió mạnh.
• Chuẩn bị nước uống và đồ ăn nhẹ vì một số khu vực khá vắng, không có cửa hàng hoặc quán ăn gần.
• Tải sẵn bản đồ hoặc ứng dụng chỉ đường, vì tín hiệu di động có thể yếu ở những đoạn xa trung tâm.
• Kiểm tra giờ mở cửa trước khi đi, đặc biệt với các điểm như Chesters Fort, Housesteads Fort hoặc Birdoswald Fort.
• Bố trí phương tiện di chuyển hợp lý, có thể kết hợp đi bộ, đạp xe hoặc lái xe giữa các điểm nổi bật.
• Tôn trọng di tích, không trèo lên tường, tháp canh hoặc phế tích để bảo tồn di sản.
• Thời điểm tham quan lý tưởng là buổi sáng sớm hoặc chiều muộn để có ánh sáng đẹp và tránh đông khách.

Không chỉ là hành trình tìm về quá khứ, chuyến ghé thăm Hadrian’s Wall còn là cơ hội để bạn cảm nhận trọn vẹn vẻ đẹp hoang sơ và cổ kính của vùng đất Anh quốc. Nơi đây, du khách như được chạm vào hơi thở của một thời đại oai hùng, cảm nhận rõ tầm vóc vĩ đại của Đế chế La Mã từng vang danh khắp châu Âu. Cùng Saigontimes Travel, du khách sẽ được trải nghiệm hành trình tour châu Âu trọn gói, an toàn và đầy cảm xúc đáng nhớ.