Lễ hội Setsubun - Khám phá lễ hội tâm linh tại xứ sở Phù Tang

Nhật Bản - một đất nước có nền văn hóa đa dạng và phong phú, bên cạnh đó còn có các vẻ đẹp lung linh, huyền ảo, đặc sắc. Ngoài ra, nơi đây cũng có rất nhiều ngày lễ truyền thống được tổ chức trong năm. Và không thể không nhắc đến lễ hội Setsubun - Lễ hội xua đuổi tà ma nổi tiếng, thường diễn ra vào ngày 3 tháng 2 hàng năm. Người dân nơi đây sẽ cùng nhau tổ chức các lễ hội để xua đi những điều xui xẻo trong một năm và mong cầu sự bình an, may mắn, hạnh phúc trong năm mới. Cùng Saigontimes Travel tham gia  tour Nhật Bản tham gia và tìm hiểu rõ hơn về lễ hội này nhé!

Giới thiệu tổng quan về lễ hội Setsubun

Setsubun là một lễ hội truyền thống tại Nhật Bản, nguồn gốc của lễ hội này lại bắt nguồn từ phong tục của Trung Quốc. Lễ hội này là bước ngoặt đánh dấu sự chuyển giao giữa mùa đông và mùa xuân theo lịch của Nhật Bản. Setsubun theo tiếng Nhật nghĩa là tiết phân – sự phân chia giữa các mùa.

Theo quan niệm của người dân xứ xở Phù Tang, những loại ma quỷ thường xuất hiện vào thời khắc giao mùa. Vì vậy, để xua đuổi tà ma, người dân Nhật Bản tổ chức sử dụng các loại ngũ cốc, hoa quả nhằm loại bỏ những điều xui rủi cũng như xua đuổi tà ma. Setsubun dần trở thành một lễ hội Nhật Bản lớn và có ý nghĩa tâm linh rất quan trọng đối với con người Nhật Bản.

Xem thêm: Lễ hội Awa Odori - Lễ hội nhảy múa Nhật Bản

Những nghi thức tâm linh nổi bật trong lễ hội Setsubun

Lễ hội Setsubun không chỉ nổi bật với những món ăn đặc trưng mà còn là dịp để người dân Nhật Bản thực hiện những nghi thức tâm linh đầy ý nghĩa. Mỗi một nghi lễ trong lễ hội này đều mang ý nghĩa là xua đuổi tà ma và những điều xui rủi, thu hút những may mắn, thịnh vượng vào nhà. Đây cũng chính là cơ hội để gia đình, bạn bè cùng nhau đoàn tụ, chia sẻ những khoảnh khắc ý nghĩa. Dưới đây sẽ là một số nghi thức:

Nghi lễ ném đậu

Trong lễ hội, nghi lễ ném đậu được xem là phần quan trọng và độc đáo nhất, luôn thu hút sự tham gia của mọi người ở mọi lứa tuổi. Vào ngày này, người dân sẽ dùng những hạt đậu nành rang để xua đuổi ma quỷ, đẩy lùi những linh hồn xấu ra khỏi nhà. Những hạt đậu ấy, còn được gọi là fukumame, mang ý nghĩa tượng trưng cho may mắn, bình an và lời mời gọi tài lộc đến với gia đình. Theo truyền thống, các gia đình sẽ ném đậu rang vào người đóng vai “oni” - quái vật, tượng trưng cho sự xua đuổi ma quỷ và điều xui xẻo. Người tham gia lễ hội sẽ mặc trang phục oni để tạo ra không khí cho nghi lễ. Sau đó gia đình sẽ ném đậu vào người này và đọc câu khẩu hiệu “Oni wa soto! Fuku wa uchi!” - “Ma quỷ ra ngoài! Phúc lộc vào trong!”.

Treo đầu cá mòi trước cửa nhà

Ở một số vùng của Nhật Bản, trong dịp lễ hội, người dân vẫn giữ tục lệ đặc biệt là treo đầu cá mòi nướng trước cửa nhà để trừ tà. Cá mòi được xiên vào một chiếc que, phần đầu đặt sát vào lá nhựa rồi đem nướng trên lửa cho đến khi tỏa ra mùi hăng nồng. Theo quan niệm dân gian, mùi đặc trưng này chính là sự kết hợp giữa cá mòi và lá nhựa, có khả năng xua đuổi ma quỷ, ngăn chặn những điềm xấu và bảo vệ gia đình khỏi tà khí. Không chỉ mang ý nghĩa tâm linh, phong tục này còn phản ánh niềm tin sâu sắc của người Nhật vào sự hòa hợp giữa con người và thiên nhiên, đồng thời thể hiện khát vọng về một cuộc sống an lành, ấm no trong năm mới.

Nghi thức ăn Ehomaki

Đây là một món ăn truyền thống không thể thiếu trong mỗi dịp lễ Setsubun, một loại sushi cuộn dài với nhiều nguyên liệu như dưa chuột, trứng và cá. Và điều đặc biệt khi thưởng thức món ăn này là sẽ để nguyên cuộn dài mà không được cắt ra. Bởi người ta quan niệm nếu cắt ra thì sẽ làm ảnh hưởng đến sự may mắn của năm mới. Ngoài ra, khi ăn Ehomaki, bạn phải quay mặt về phía Eho (phía may mắn) theo hướng chỉ của la bàn. Điều này có nghĩa là bạn đang tập trung vào ước nguyện của bản thân. Đồng thời, trong khi ăn, hãy giữ im lặng để giữ vận may ở lại mà không bị lời nói cuốn đi.

Uống rượu sake gừng

Bên cạnh việc thưởng thức những món ăn đặc trưng trong ngày lễ Setsubun, người dân Nhật Bản còn có tục lệ quây quần bên nhau để thưởng thức rượu sake gừng - một loại thức uống truyền thống không thể thiếu. Chén rượu sake được hâm nóng, khi kết hợp với vị cay nồng của gừng, tạo nên cảm giác ấm áp, xua tan cái lạnh đầu xuân và mang đến sự thư thái cho người thưởng thức. Không chỉ đơn thuần là một loại đồ uống, sake gừng còn mang trong mình ý nghĩa tinh thần sâu sắc: đó là sự gột rửa, xua đi những điều xui rủi, bệnh tật và muộn phiền của năm cũ. Hương vị cay nhẹ quyện trong men rượu nồng say như một lời nhắn gửi cho sự khởi đầu mới, tượng trưng cho niềm mong ước về một năm mới hanh thông, nhiều thuận lợi và tràn đầy may mắn. 

Xem thêm: Lễ hội Tenjin Matsuri - một trong ba lễ hội lớn nhất Nhật Bản

Lễ hội Setsubun có ý nghĩa gì?

Lễ hội Setsubun không chỉ là một dịp để vui chơi, giải trí mà còn mang ý nghĩa văn hóa sâu sắc. Nó thể hiện sự gắn kết cộng đồng, lòng tin vào những điều tốt đẹp và mong muốn một năm mới an lành của người dân Nhật Bản. Đồng thời, lễ hội này cũng là cơ hội để các thế hệ truyền lại những giá trị truyền thống cho nhau. Hằng năm, vào dịp lễ Setsubun, người dân Nhật Bản thường rải đậu nành rang với ý nghĩa xua đuổi và loại bỏ tà ma. Họ tin rằng các loại đậu có sức mạnh để loại bỏ sự quấy nhiễu của tà ma. Có thể nói, lễ hội Setsubun của Nhật Bản đã mang lại một tín ngưỡng tâm linh về sức mạnh xua đuổi tà ma, mong cầu sự bình, may mắn cho tất cả mọi người trong dịp năm mới.

Xem thêm: Top 6 lễ hội ánh sáng Nhật Bản lung linh sắc màu 2025

Top những địa điểm diễn ra lễ hội Setsubun Nhật Bản

Nếu đến với Nhật Bản vào những dịp lễ hội như thế này bạn đừng bỏ lỡ cơ hội tham gia, trải nghiệm những điều thú vị trong lễ hội nhé. Các sự kiện diễn ra trong lễ hội sẽ cho bạn học hỏi và tìm hiểu được sâu hơn về văn hóa và phong tục của người Nhật. Dưới đây sẽ là một số địa điểm hấp dẫn diễn ra lễ hội Setsubun:

Lễ hội tại Chùa Sensoji (Tokyo)

Tại đây, lễ hội diễn ra trong bầu không khí vô cùng sôi động, nổi bật nhất là nghi lễ ném đậu do các nhà sư cùng nhiều nhân vật nổi tiếng như diễn viên hay vận động viên đảm nhiệm, tạo nên sự hứng khởi đặc biệt cho người tham dự. Du khách khi đến với lễ hội còn được phát đậu miễn phí để trực tiếp tham gia nghi lễ, hòa mình vào dòng người náo nhiệt và cảm nhận trọn vẹn tinh thần truyền thống. Không chỉ dừng lại ở hoạt động vui tươi ấy, Chùa Sensoji còn tổ chức những buổi cầu nguyện trang nghiêm, hướng đến một năm mới bình an và thịnh vượng, thu hút đông đảo phật tử cũng như khách tham quan cùng tham gia, biến nơi đây thành điểm hội tụ văn hóa, tín ngưỡng và niềm tin của cộng đồng.

Lễ hội tại đền Yasaka (Kyoto)

Lễ hội Setsubun tại đền Yasaka mang dấu ấn đặc biệt khi kết hợp hài hòa giữa các nghi lễ truyền thống và những màn múa Geisha đầy nghệ thuật. Đây là điểm nhấn thu hút đông đảo du khách trong và ngoài nước, bởi không chỉ được chứng kiến nghi thức trang nghiêm mà còn được thưởng thức những điệu múa uyển chuyển, mềm mại, toát lên vẻ thanh tao và đậm chất văn hóa cố đô Kyoto. Tham dự lễ hội, bạn sẽ có cơ hội hòa mình vào bầu không khí vừa trang trọng, linh thiêng, vừa vui tươi, rộn ràng – một trải nghiệm văn hóa khó quên nơi đất nước mặt trời mọc.

Những điều cần lưu ý khi tham gia lễ hội Setsubun

Nếu bạn có cơ hội du lịch đến Nhật Bản và tham gia lễ hội Setsubun, việc chuẩn bị đầy đủ về kiến thức, cách cư xử là rất quan trọng để tôn trọng vẻ đẹp truyền thống cũng như có được một trải nghiệm trọn vẹn.

Tôn trọng không gian linh thiêng: Hãy giữ thái độ nghiêm túc, không nói chuyện to tiếng trong khu vực linh thiêng. Theo truyền thống người Nhật thì đây là cách để kết nối với vũ trụ và thần linh nên phải biết tôn trọng nét văn hóa địa phương.

Du lịch Nhật Bản nên mặc gì khi tham gia lễ hội: Đối với người dân Nhật Bản sẽ mặc kimono hoặc yukata để hòa mình vào lễ hội. Đối với du khách nước ngoài thì phải đảm bảo trang phục bạn mang nó gọn gàng, lịch sự và không phản cảm. Nếu bạn muốn có thể mua hoặc thuê những bộ đồ truyền thống để có thể hòa mình vào không gian vui vẻ.

Tham gia có ý thức: Một số hoạt động trong lễ hội có sự góp mặt của đông đảo du khách. Vì vậy, hãy đảm bảo giữ gìn trật tự, không chen lấn và nhường chỗ cho trẻ nhỏ hoặc người lớn tuổi.

Cẩn thận khi tham gia ném đậu: Hãy ném đậu một cách nhẹ nhàng và không ném trực diện vào người khác.

Khi ăn Ehomaki: Nên quay mặt đúng hướng để có may mắn, không nói chuyện và không cắt cuộn sushi để giữ trọn vẹn may mắn.

Hỏi trước khi chụp ảnh: Nếu bạn muốn chụp ảnh người hóa trang hay các nghi lễ, nên xin phép trước để thể hiện phép lịch sự cũng như tôn trọng văn hóa địa phương của đất nước đó.

Đừng bỏ lỡ cơ hội khám phá và trải nghiệm không khí đầy sôi động của lễ hội Setsubun tại Nhật Bản nhé. Chần chừ gì mà không lên một kế hoạch vi vu Nhật Bản cùng với Saigontimes Travel để học hỏi cũng như hiểu sâu về các phong tục và con người nơi đây. Nơi đây chắc chắn sẽ mang đến cho bạn những khoảnh khắc khó quên ở xứ sở  Phù Tang.